آزمایش قند خون یا گلوکز
آزمایش گلوکز خون سطح گلوکز (قند )خون شما را اندازه گیری می کند. این آزمایش می تواند شامل نیش انگشت یا خون گیری از رگ شما باشد. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معمولاً از آزمایش های قند خون برای غربالگری دیابت نوع 2 استفاده می کنند که یک بیماری رایج است.
آزمایش گلوکز (قند) خون چیست؟
آزمایش قند خون یک آزمایش خون است که عمدتاً با اندازه گیری سطح گلوکز (قند) در خون شما، دیابت را غربال می کند.
دو نوع اصلی آزمایش قند خون وجود دارد:
آزمایش گلوکز خون مویرگی:
یک متخصص مراقبت های بهداشتی یک قطره خون را جمع آوری می کند( معمولاً از نوک انگشت). این آزمایش ها شامل یک نوار تست و گلوکز متر (گلوکومتر) است که سطح قند خون شما را در عرض چند ثانیه نشان می دهد.
آزمایش گلوکز خون وریدی (پلاسما):
فلبوتومیست نمونهای از خون را از ورید( رگ) جمعآوری میکند (رگگیری). این آزمایشات گلوکز معمولاً بخشی از یک پانل خونی هستند، مانند پانل متابولیک پایه. ارائه دهنده نمونه ها را به آزمایشگاه ارسال می کند. در آنجا، پزشک آزمایشگاه نمونه های شما را آماده می کند و آزمایش را روی دستگاه هایی به نام آنالایزر انجام می دهد.
آزمایشهای گلوکز خون وریدی معمولاً دقیقتر از آزمایشهای گلوکز خون مویرگی هستند.
ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اغلب آزمایش های قند خون ناشتا را برای غربالگری دیابت سفارش می دهند. از آنجایی که خوردن غذا بر قند خون تأثیر می گذارد، آزمایشات قند خون ناشتا تصویر دقیق تری از قند خون پایه شما را نشان می دهد.
همچنین آزمایش قند خون در خانه( با استفاده از گلوکومتر) برای افرادی که دیابت دارند وجود دارد. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 مخصوصاً باید قند خون خود را چندین بار در روز کنترل کنند تا به طور مؤثر این وضعیت را مدیریت کنند. دستگاههای پایش مداوم قند( CGM) گزینه دیگری برای این کار است.
گلوکز خون( قند) چیست؟
گلوکز( قند) عمدتاً از کربوهیدراتهای موجود در غذا و نوشیدنیهایی که مصرف میکنید به دست میآید. این منبع اصلی انرژی بدن شماست. خون شما گلوکز را به تمام سلولهای بدن میبرد تا از آن برای انرژی استفاده کند.
چندین فرآیند بدن به حفظ گلوکز خون شما در محدوده سالم کمک می کند. انسولین، هورمونی که پانکراس شما میسازد، مهمترین عامل در حفظ قند خون سالم است.
اگر سطح گلوکز خون شما( هیپرگلیسمی) بالا باشد، معمولاً نشان دهنده دیابت است. دیابت زمانی ایجاد می شود که لوزالمعده شما انسولین کافی تولید نمی کند یا بدن شما به خوبی به اثرات انسولین پاسخ نمی دهد.
چه زمانی به آزمایش قند خون نیاز دارم؟
سه دلیل اصلی وجود دارد که چرا ممکن است نیاز به این آزمایش داشته باشید:
ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است خونگیری معمولی به نام پانل متابولیک پایه (BMP) یا پانل متابولیک جامع (CMP) را سفارش داده باشد که هر دو شامل آزمایش خون گلوکز هستند.
ممکن است علائم قند خون بالا یا قند خون پایین داشته باشید که می تواند نشان دهنده دیابت یا بیماری دیگری باشد. درادامه علائم قند خون بالا و پایین ذکر شده است.
اگر دارویی طولانی مدت مصرف میکنید که بر سطح قند خون شما تأثیر میگذارد، مانند کورتیکواستروئیدها، ممکن است به آزمایشهای معمول گلوکز خون برای کنترل سطح قند خود نیاز داشته باشید.
رایج ترین استفاده از آزمایش قند خون برای غربالگری دیابت نوع 2 (T2D) است که یک بیماری رایج است. برخی افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. اگر عوامل خطر دارید، ارائهدهنده شما احتمالا غربالگری منظم را بدون توجه به سن شما توصیه میکند. انجمن دیابت آمریکا غربالگری منظم را برای افراد 35 ساله یا بالاتر توصیه می کند.
اگر علائم قند خون بالا (هیپرگلیسمی) یا قند خون پایین (هیپوگلیسمی) را داشته باشید، پزشک شما نیز این آزمایش را تجویز می کند.
علائم دیابت و قند خون بالا عبارتند از:
- احساس تشنگی شدید (پولی دیپسی).
- تکرر ادرار (پلی یوری).
- خستگی.
- احساس گرسنگی شدید (پلی فاژی).
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- تاری دید.
- بهبود آهسته بریدگی ها یا زخم ها.
اگر شما یا فرزندتان علاوه بر استفراغ، تنفس سخت و یا گیجی این علائم را دارید، در اسرع وقت به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید. ممکن است کتواسیدوز مرتبط با دیابت داشته باشید که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است.
علائم قند خون پایین عبارتند از:
- لرزش.
- عرق کردن و لرز.
- سرگیجه یا سبکی سر.
- ضربان قلب سریعتر.
- گرسنگی شدید
- اضطراب یا تحریک پذیری.
برای درمان هیپوگلیسمی باید کربوهیدرات (قند) مانند موز یا آب سیب مصرف کنید. هیپوگلیسمی شدید نیز می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
چه کسی آزمایش قند خون را انجام می دهد؟
بسیاری از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی، مانند پرستاران، می توانند آزمایش گلوکز خون مویرگی (خارش انگشت) را انجام دهند. این آزمایش ها شامل یک گلوکز متر و یک نوار تست است که در عرض چند ثانیه نتیجه قند خون شما را نشان می دهد.
فلبوتومیست ها معمولاً آزمایشات قند خون وریدی را انجام می دهند. آنها نمونه ها را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستند.
چگونه برای آزمایش قند خون آماده شوم؟
اگر پزشک شما آزمایش به صورت ناشتا را دستور داده است، باید هشت تا 10 ساعت قبل از آزمایش چیزی به جز آب (ناشتا) نخورید یا ننوشید.
اما اگر آزمایش قند خون شما بخشی از یک پانل متابولیک پایه یا جامع است، ممکن است لازم باشد چند ساعت قبل از خونگیری ناشتا باشید. به هرحال، در صورت نیاز به پیروی از دستورالعملهای خاصی، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی به شما اطلاع میدهد.
در طول آزمایش قند خون چه انتظاری می توانم داشته باشم؟
در آزمایش گلوکز وریدی یا خونگیری می توانید موارد زیر را انتظار داشته باشید:
شما روی یک صندلی می نشینید و یک فلبوتومیست بازوهای شما را برای یک رگ به راحتی در دسترس بررسی می کند. این معمولاً در قسمت داخلی بازو در سمت دیگر آرنج شما قرار دارد.
هنگامی که آنها یک رگ را پیدا کردند، آن ناحیه را تمیز و ضد عفونی می کنند.
سپس یک سوزن کوچک در رگ شما وارد می کنند تا نمونه خون بگیرند. این ممکن است مانند یک نیشگون گرفتن کوچک باشد.
پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش جمع می شود.
زمانی که خون کافی برای آزمایش داشته باشند، سوزن را برمی دارند و یک پنبه یا گاز را روی محل نگه می دارند تا خونریزی را متوقف کند.
در نهایت، آنها یک بانداژ را روی سایت قرار می دهند و کار شما تمام می شود.
شما می توانید در طول آزمایش قند خون مویرگی (انگشت) انتظار موارد زیر را داشته باشید:
یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی از شما می پرسد که می خواهید از کدام انگشت استفاده کنید.
آنها نوک انگشت شما را با یک سواب الکلی ضدعفونی می کنند و با سوزن کوچکی به نام لانست که معمولاً در یک دستگاه پلاستیکی کوچک قرار دارد، آن را خار می کنند.
سپس نوک انگشت شما را فشار می دهند تا یک قطره خون تشکیل شود.
پس از آن قطره خون شما را روی نوار تستی که در گلوکومتر قرار داده شده است قرار می دهند.
بعد از اینکه خون کافی برای آزمایش داشتند، به شما یک پنبه یا گاز میدهند تا جلوی نوک انگشت خود را بگیرید تا خونریزی را متوقف کنید.
گلوکومتر سطح گلوکز خون شما را در عرض چند ثانیه نشان می دهد.
خطرات آزمایش قند خون چیست؟
آزمایش خون یک بخش بسیار رایج و ضروری در آزمایشات و غربالگری پزشکی است. خطر بسیار کمی برای انجام هر یک از انواع آزمایش گلوکز خون وجود دارد. ممکن است در محل خونگیری یا خراش انگشت کمی حساسیت یا کبودی داشته باشید، اما معمولاً به سرعت برطرف می شود.
نتایج یک آزمایش قند خون به چه معناست؟
گزارش های آزمایش خون معمولاً اطلاعات زیر را ارائه می دهند:
- نام آزمایش خون یا آنچه در خون شما اندازه گیری شد.
- تعداد یا اندازه گیری نتیجه آزمایش خون شما.
- محدوده اندازه گیری طبیعی برای آن آزمون.
- اطلاعاتی که نشان می دهد نتیجه شما طبیعی است یا غیر طبیعی یا بالا یا کم است.
سطح طبیعی گلوکز در آزمایش خون چقدر است؟
سطح قند خون ناشتا سالم (طبیعی) برای افراد بدون دیابت 70 تا 99 میلی گرم در دسی لیتر (3.9 تا 5.5 میلی مول در لیتر) است. مقادیر بین 50 تا 70 میلی گرم در دسی لیتر (2.8 تا 3.9 میلی مول در لیتر) برای افراد بدون دیابت نیز می تواند “طبیعی” باشد.
برای تهیه تجهیزات پزشکی نو و کارکرده می توانید با کیهان مدیک در تماس باشید.
برخی از محصولات کیهان مدیک عبارتند از:
1 دیدگاه در “آزمایش قند خون و علائم قند خون بالا و پایین”