دستگاههای الکتروسرجری که در ایران به به آنها کوتر نیز میگویند، برای برشهای جراحی و کنترل خونریزی از طریق انعقاد (Hemostasis) در محل جراحی استفاده میشوند.
آنها یک جریان الکتریکی فرکانس بالا را از طریق نوک یک الکترود فعال ارسال میکنند که باعث میشود بافت هدف به علت داشتن مقاومت حرارتی، خشک شده، تبخیر یا نیمسوز شود.
از الکتروسرجری و خاصیت هموستاتیک آن میتوان برای جراحیهای لاپاراسکوپی، Transurethral Resection of the Prostate (TURP)، اندامهایی مانند کبد، طحال، تیرویید، ششها و جراحی قلب باز استفاده فراوانی نمود. در ضمن استفاده از گاز آرگون باعث میشود هموستاز در اندامهایی که عروق زیادی دارند و در حال خونریزی هستند سریعتر اتفاق بیفتد.همچنین از سیستمهایی که از گاز آرگون استفاده میکنند برای کنترل خونریزی در سایر بافتها مانند مغز استخوان، بافت ریه و عضله استفاده فراوانی میشود.
از مزایای استفاده از الکتروسرجری (کوتر) به جای چاقوی جراحی مکانیکی میتوان به قابلیت همزمان برش و انعقاد در مواقع دلخواه و همچنین دسترسی آسانتر به برخی از نواحی جراحی (مانند اعمال اندوسکوپیک) اشاره نمود.
ایمنی الکتروکوتر
الکتروکوتر، یک تولیدکننده امواج الکترومغناطیسی با توان بالا است که در صورت استفاده نادرست، تهدیدی برای سلامت کاربران و بیماران است. متداول‌ترین صدمه به بیماران، سوختگی در نقاط نامناسب بدن است. اصلی‌ترین دلیل آن هم خراب بودن یا استفاده نادرست از الکترود یا پد بیمار است. در صورتی که این الکترود یا پد، درست متصل نشود یا بر روی برجستگی‌های استخوانی قرار گیرد به موجب کاهش امپدانس محل اتصال، چگالی جریان افزایش می‌یابد. هرگونه ناهمواری در سطح اتصال می‌تواند سوختگی ایجاد کند. استفاده از ژل در محل اتصال الکترود به بدن نیز جهت ایمنی بیشتر، توصیه میشود. خطر دیگر زمانی پیش می‌آید که یک نقطه روی بدن بیمار با یک مقاومت کمتر، زمین شود. در نتیجه جریان اصلی به زمین نابجا هدایت میشود. اگر چگالی جریان از طریق نقطه‌ای که به اشتباه زمین شده‌است، به اندازه کافی بالا باشد، سوختگی رخ می‌دهد. وجود حفره‌های میکروسکوپی روی دستکش جراح، ریختن هر نوع مایع داخل ماشین، استفاده‌های نابجا از سیستم (استفاده از سطح رویی دستگاه به عنوان میز) و… صدمات جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت
وسایل جانبی کوتر:
· دستی و اتوماتیک و پدال پا هم زمان
· تنظیم مقدار خروجی
· انواع پلیت های دائمی و یکبار مصرف
· انواع قلم کومتر ( مونوپولار ، بای پولار )
اصول عملکرد
الکتروسرجری مونوپلار (تک قطبی)
الکتروسرجری تک قطبی متشکل از مدارات الکتریکی (شامل نوسانگر فرکانس بالا و تقویت کننده‌های درون ESU)، بیمار، کابلهای اتصال و الکترودها میباشد که با تکمیل زنجیره فوق، بافت برش داده شده و یا منعقد میشود.
در بیشتر موارد، جریان الکتریکی از ESU به محل جراحی بوسیله یک کابل فعال (اکتیو) و الکترود منتقل میشود.
جریان الکتریکی نیز از طریق یک الکترود واگرا و کابلهای مربوطه که به قسمت خنثی ژنراتور متصل است، از بیمار خارج میشود. (مطابق شکل زیر)
اثر گرمایی الکتروسرجری که باعث تخریب بافت میشود ناشی از مقاومت الکتریکی بافت در برابر فرکانس و شدت جریان زیادی است که از طریق الکترود مورد استفاده به بافت اعمال میشود.
اثرات جراحی مستقیماً در زیر ناحیه تماس بین سر الکترود فعال (اکتیو و یا سر قلم کوتر) و بافت آشکار خواهد شد. جهت جلوگیری از سوختن بافت، الکترود واگرای (پلیت دستگاه کوتر) دستگاه مونوپلار در مقایسه با الکترود فعال (سر قلم کوتر)، سطح تماس نسبتاً بیشتری با بیمار دارد. سطح تماس بیشتر باعث ایجاد یک راه خروج با مقاومت کم و چگالی جریان کم خواهد شد. (شکل ۲) ( در ایران به این الکترود واگرا پلیت (Plate) نیز گفته میشود.)
البته بعضی از دستگاههای کم قدرت – کم جریان نیز برای مطبها و یا کلینیکها وجود دارند که از الکترودهای واگرا استفاده نمیکنند اما غالب دستگاههایی که جریانهای بالاتر دارند باید از این نوع الکترودها استفاده کنند.
اثر جراحی بوسیله کوتر بستگی به فاکتورهایی مانند قدرت، شکل موج، نوع بافت، تکنیک جراح، اندازه و شکل سر قلم الکترود فعال دارد. بعنوان مثال در هنگام استفاده از کوتر برای Desiccation دمای بافت مورد نظر باید به نقطه ای برسد که پروتئینها Denature شوند اما تخریب نشوند.
در کوترها قسمتی وجود دارد به نام واحد خروجی عایق (Isolated Output Unit) که این قسمت جریان درمانی الکتروسرجری را از زمین الکتریکی دستگاه ESU جدا میکند که باعث میشود در مواقع وجود ایراد در اتصالات الکترود بازگشتی، جریان کوتر از طریق بدن بیمار به زمین منتقل نشده و احتمال سوختگی بیمار در قسمتهایی از بدن که به زمین (Ground) متصل هستند کاهش یابد.
در مقابل، دستگاههایی به نام کوترهای زمین مرجع (Ground Referenced ESU) وجود دارند که جریان خروجی دستگاه معیوب را محدود میسازند. در این دستگاهها بعلت اینکه جریان درمانی در صورت خرابی اتصالات الکترود بازگشتی، از طریق بیمار به زمین منتقل میشود، ممکن است باعث سوختگی شوند.
به علت خطرات زیادی که در مورد استفاده از این نوع دستگاهها وجود دارد، تولید آنها بسیار کم شده است، اما ممکن است هنوز در بعضی از مراکز از آنها استفاده شود.
الکتروسرجری دوقطبی (Bipolar)
در الکتروسرجریهای بایپولار دو الکترود (معمولاً دو سر فورسپس یا قیچی) به طور مساوی مانند الکترودهای فعال و بازگشتی دستگاه مونوپلار عمل میکنند. جریان الکتروسرجری در بیمار به قسمت کوچکی از بافت در ناحیه مورد نظر اعمال میشود. اصولا الکتروسرجری بایپولار برای ایجاد انعقاد در بافتهای ظریف (مانند جراحی مغز و اعصاب، ژینیکولوژی و چشم) استفاده میشود.
الکتروسرجریهای تخصصی
بسیاری از دستگاههای الکتروسرجری تخصصی، منحصراً بایپولار هستند. شرایط کاری بیشتر این دستگاهها کمتر از ۵۰ وات میباشد و معمولا در دندانپزشکی یا مطبهای پزشکان استفاده میشوند. (مانند ژینیکولوژی و یا پوست)
اخیرا اینسترومنتهای بایپولار جهت برش و یا انعقاد سطوح بزرک نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
.
توصیه‌هایی جهت خرید
برای دانستن حداقل مواردی که باید در مورد خرید اینگونه دستگاهها رعایت نمود میتوانید به جداول منتشر شده در کتاب سفیر آگاهی مراجعه نمایید که در اینجا به اختصار به بعضی از آنها اشاره می‌نماییم.
دستگاهها باید ژنراتور Solid-State داشته باشند.
دامنه فرکانس کار ژنراتور بین ۰.۳ الی ۱ مگاهرتز باشد.
حتماً دارای خروجی مونوپلار (تک قطبی) ایزوله، سوئیچ دستی، سوئیچ پایی و خروجی بایپولار (دوقطبی) باشد.
حداکثر توان خروجی مونوپلار برای برش جهت استفاده عمومی در اتاق عمل ۳۰۰ وات و حداکثر ولتاژ مدار – باز ۲۰۰۰ ولت Peak-to-Peak باشد.
حداکثر توان خروجی و ولتاژ مدار باز برای انعقاد باید ۱۲۰ وات و ۶۰۰۰ ولت Peak-to-Peak باشد.
در حالت بایپولار حداکثر ۵۰ وات و ۳۰۰ ولت Peak-to-Peak قابل قبول است.
دستگاه باید یک پایشگر کیفیت تماس الکترود واگرا (Dispersive Electrode Contact Quality Monitor)، یک خروجی مستقل، نشانگر فعالیت دیداری شنیداری (مطابق استانداردهای IEC 601-2-2 و AAMI) و آلارم با حجم صدای بیشتر از ۴۵ دسی بل در فاصله یک متری باشد.
دستگاه باید دارای نمایشگرهایی جهت نشان دادن تنظیمات توان باشد و خنک سازی آن از طریق همرفت و یا فن انجام پذیرد.
یونیتهای دارای گاز آرگون باید بتوانند یک جریان تا حدود ۱۰ لیتر بر دقیقه تامین نمایند و ظرفیت کپسول گاز آنها بیشتر از ۱۲۰۰ لیتر باشد و آلارم کاهش فشار گاز داشته باشند. صدای آلارم دستگاه باید بیشتر از ۴۵ دسی بل در فاصله یک متری باشد.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.